İlk duşakabin modellerinde, polistren olarak bilinen mika benzeri camlar kullanılmaktaydı. Günümüzde ise temperli cam olarak adlandırılan, güvenlik ve dayanıklılık sağlayan cam paneller tercih edilir duruma gelmiştir. Peki bu camlar kullanıma sunulana kadar hangi işlemlerden geçer, özellikleri nelerdir, kullanımında nelere dikkat edilmelidir hiç düşündünüz mü? Gelin duşakabin cam panellerinde de kullanılan temperli camları birlikte inceleyelim.
Temperli Cam Nedir?
Kısaca, ısıl işlem uygulanan cama “Temperli Cam” denir. Cam bu sayede kırılmaya, erimeye ve çatlamaya dayanıklı hale gelir. Dökümü yapılan cama, 600°-700° C ısı verilir, ardından hava ile ani soğutma yapılır. Cam, böylece temperlenmiş olur. Temperleme camı sertleştirir ve dayanıklılığını artırır. Ölümcül yaralanmalara sebep olmayan bu camlar halk arasında güvenlikli cam olarak da bilinir.
Temperli Cam Nasıl Yapılır?
Yüksek sıcaklıkla ısıtılan camın ani soğuması ile yüzeyinde basınç oluşur. İç kısımlarda ise çekilmeler meydana gelir. Temperli cam normal cama ısı verilerek, soğutulmasından elde edilir. Bu camların yapım işlemlerini kısaca şöyle özetliyebiliriz;
Ölçülendirme, Delme ve Kesim
Temper işleminden sonra, cama işlem yapılamayacağı için cam öncelikle istenilen ölçülerde ebatlanır ve kesilir. Eğer ihtiyaç varsa, delme işlemleri de temper öncesi yapılmalıdır. Cam üzerinde yapılmak istenilen tüm adımların cam tempere girmeden önce tamamlanması gerekir.
Kenar İşleme
Cam panellerin kenar kısımları, keskinliği önlemek ve güvenliği arttırmak için düzeltilir ya da yuvarlatılır. Üretim sürecinde bu işleme rodaj adı verilmektedir. Rodaj işlemi tamamlanan cam temperlmeye hazır hale gelir.
Temperleme İşlemi
Cam paneller, işlendikten sonra, özel fırınlara sokulur. Isıtılan cam paneller hızlıca soğutularak temperleme işlemi yapılır. İşlem sırasında camın dış yüzeyi hızlıca soğurken, iç kesimler daha yavaş soğur. Bu nedenle camın iç kısmında gerilme oluşurken, dış yüzey sıkışır. Böylelikle camın mukavemeti artar.
Temper Sonrası
Cam levhalar temperleme işleminden sonra ortam sıcaklığına geldiğinde hazır hale gelirler. Temper işleminden sonra sadece küçük rodaj işlemleri yapılabilir. Delme ve kesim gibi darbe oluşturacak işlemler artık yapılamaz.
Temperli Cam Kesilir veya Delinebilir Mi?
Günümüz teknolojisi ile temperli cama işlem yapmak mümkün değildir. Bazı üreticiler camın tekrar fırınlanarak kendi halinde soğutulması ile temperli camın tekrar işlenebildiğini söylemektedirler. Ama işlem gören camın tekrardan tavlanması, özelliklerini değiştirmekte ve temper işleminin geri alınmasına neden olmaktadır. Ayrıca maliyetler düşünüldüğünde de bu işlemler pek karlı gözükmemektedir.
Özetle temperlenmiş camlara kesme ve delme işlemleri yapılamaz. Kesmeye ve ya delmeye kalkışılırsa cam patlayacak, kullanılamaz hale gelecektir.
Özellikleri Nelerdir?
Temperlenmiş camları, normal camlardan ayıran belirli özelikleri şu şekilde sayabiliriz;
- Dayanıklılık: Bu camların yapıları normal camlara göre 4 – 5 kat daha fazla dayanıklılık sağlar.
- Termal Direnç: Temperlenmiş camlar termal streslere yani ısı farklılıklarına karşı normal camlardan daha dayanıklıdır. Kırılmadan yüksek sıcaklıklara çıkabilirler.
- Güvenlik: Kırılma anında keskin, sivri parçalar yerine zar gibi küçük parçalara ayrılırlar. Bu durumda ölümcül yaralanmarı önler, güvenlik sağlar.
- Düzgün Kenarlar: Temper öncesi işlenen cam paneller, temper sonrasında normal camlara göre daha düzgün ve pürüzsüz kenarlara sahip olmaktadır.
- Pırıltılı Görünüm: Isıtılıp hızla soğutulan cam paneller, üretim sürecinden sonra ışıltılı bir görünüme sahip olmaktadır.
- Temper Logosu: Bazı üreticiler cam panellerde temperli olduğunu göstermek amacıyla cama kazınmış bir logo veya etiket kullanırlar.
Nerelerde Kullanılır?
Kullanım alanı özelliklerinden dolayı oldukça geniştir. Kullanım alanlarını şöyle sayabiliriz;
- Küvet ve duşakabin camlarında.
- Fırın gibi sıcaklık unsuru olan aletlerde
- Döner ve fotoselli kapı sistemlerinde
- Tabak ve tepsi gibi mutfak aletlerinde
- Cam mobilyalarda
- Merdiven ve balkon korkuluklarında.
- Ocaklarda ve buzdolaplarında
- Araçların camlarında ( otobüs, minibüs, otomobil vb.)
- Şehir park mobilyalarında,
- Şehir duraklarında
- Reklam panolarında
- Güneş panellerinde,
- Bina dış cephelerinde
- Kalabalık yerlerdeki (okul hastane ve alışveriş merkezleri vb.) cam ürünlerinde sıklıkla kullanılır.
Hangi Sebeplerle Kırılır?
Normal camlara göre oldukça dayanıklı olan bu camlar hiç kırılmaz anlamı taşımaz. Temperli camlar, kırılma halinde patlayarak küçük küçük parçalara ayrılırlar. Buna neden olan sebepleri kısaca şöyle sayabiliriz;
- Ani ısı değişimleri
- Sivri bir aletle uygulanan darbe,
- Kenar ve köşelerinden aldığı sert darbeler,
- Hızlı ve sürekli darbeye maruz kalması,
- Kullanıldığı yerdeki esnemeler,
- Basınç değişimleri, gibi nedenler camın kırılmasına sebep olabilmektedir.
Bunların dışında çok az da olsa temper işlemi sırasındaki ısıtma ve soğutma nedeniyle, camın bileşiminde bulunan nikel sülfür taşlarının boyutlarındaki büyüme ile de kendiliğinden kırılabileceğini de unutmamak gerekir.
Temperli Cam Fiyatları
Temperli cam fiyatları, panelin büyüklüğüne ve kalınlığına göre değişebilmektedir. Ortalama olarak hesaplandığında metrekare başına 10 ila 35$ arasında bir maliyet vermektedir. Panel kalınlığı arttıkça maliyeti de artmaktadır.
Panellerin işlenmesi de fiyata yansımaktadır. Panel üzerinde yapılan kesme, delme ve ebatlama ne kadar karmaşık ve fazla olursa, maliyeti de buna bağlı olarak yükselir. Genel olarak maliyet, uygulanacak projeye göre farklılık gösterir demek yanlış olmayacaktır.
Duşakabin Cam Panelleri
Kabinlerimizin cam olan panelleri de temperlidir. Bu cam panellerde olmazsa olmaz bir özelliktir. Duşakabin modellerinde kullanılan camlar güvenlik ve sağlık açısından temperli olmak zorundadırlar. Kabinlerde, özelliklerine göre 4mm, 5mm ve 6mm camlar sıklıkla tercih edilmektedir.
Menteşeli kabinlerde 6 ve 8mm camlar tercih edilebilir. Katlanır kapılı duşakabinler ise profil içine yerleşen 4mm cam ile yapılmaktadır. Bazı üreticiler normal sürgülü kapılı modellerde de 4mm cam kullanarak maliyeti düşürmeyi hedeflemektedirler.
Duşakabin cam panelleri ile ilgili bilgi almak isterseniz bize “iletişim” sayfamızdan yazabilir ya da telefon hattımızdan ulaşabilirsiniz.
KAYNAKLAR:
https://www.scientificamerican.com/article/how-is-tempered-glass-mad/